CNQP&KT - Là nhà máy duy nhất tại Việt Nam sản xuất, sửa chữa các loại ngòi đạn để tổng lắp vũ khí, trong suốt quá trình xây dựng, phát triển, Nhà máy Z129 luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần vào thành tựu chung của ngành Công nghiệp quốc phòng (CNQP) Việt Nam.

Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày truyền thống đơn vị (15/1/1971-15/1/2021), Đại tá, Thạc sĩ Phan Dương Minh, Giám đốc Nhà máy Z129, đã có cuộc trả lời phỏng vấn Tạp chí CNQP và Kinh tế về hành trình làm nên thương hiệu và những định hướng lớn của Nhà máy trong giai đoạn mới.     

HIỂU RÕ QUÁ KHỨ ĐỂ PHÁT HUY TỐT HƠN TRONG HIỆN TẠI

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Thưa đồng chí Giám đốc! Tôi rất ấn tượng khi trở lại Nhà máy lần này, bởi Z129 đã có một sắc diện hoàn toàn mới, ngay cả vị trí mà chúng ta đang ngồi...

Đại tá Phan Dương Minh: (Cười) Tôi hiểu ý nhà báo. Đúng là Nhà máy Z129 đang từng ngày “thay da đổi thịt”. Suốt mấy chục năm qua, cán bộ, nhân viên khối hành chính vẫn phải làm việc trong những căn phòng cũ kỹ, chật chội, xuống cấp. Có người từng nói vui, nếu các đoàn làm phim cần tìm bối cảnh của một nhà máy thời bao cấp, cứ đến trụ sở làm việc của Z129. Nhưng nay thì đã khác…

 Nhà báo Lê Thiết Hùng: (Cũng cười) “Bối cảnh thời bao cấp”! Liệu một câu nói vui có làm chạnh lòng “gia chủ”?

Đại tá Phan Dương Minh: Chắc chắn là không! Nói thật, khi lên Nhà máy nhận công tác, tôi rất yêu vẻ yên bình nơi đây. Những di sản của một nhà máy thời gian khó, luôn được trân quý và ghi nhớ, bởi đó là một phần của lịch sử. Dẫu rằng, có những điều không còn phù hợp với ngày hôm nay, nhưng đó vẫn là một giá trị không thể phủ nhận.

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Vâng! Nhà máy Z129 đã có nửa thế kỷ xây dựng và phát triển, giá trị đó hẳn nhiên là có sự đóng góp công sức, trí tuệ của nhiều thế hệ, thưa đồng chí?

Đại tá Phan Dương Minh: Tất nhiên rồi! Lật giở những trang sử vẻ vang suốt nửa thế kỷ qua, cá nhân tôi cũng như mỗi cán bộ, công nhân viên Nhà máy Z129 hôm nay đều rất tự hào với những đóng góp của các thế hệ đi trước. Có câu “Ôn cố tri tân”, chúng ta cần hiểu rõ quá khứ để phát huy tốt hơn trong hiện tại và tương lai. Và tôi luôn có một niềm tin, đó là Nhà máy Z129 sẽ phát triển lên một tầm cao mới.

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Trước khi đề cập tới “thì tương lai”, xin đồng chí nói rõ hơn về “cái thuở ban đầu” của Nhà máy Z129?

Đại tá Phan Dương Minh: Tôi xin nói vắn tắt như sau: Tiền thân của Nhà máy Z129 là Ban Thiết kế V129 (mật danh là Công trường 6505), được thành lập ngày 15/1/1971. Thời gian đầu, Nhà máy chỉ có 2 phân xưởng với vài chục cán bộ, công nhân viên. Có thể nói, những người thuộc thế hệ đầu tiên của Nhà máy đã vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ của thời chiến, bạt núi, san đồi, lấp khe… để xây dựng nơi ăn ở, nhà xưởng, lắp đặt máy móc, thiết bị, tiếp thu chuyển giao công nghệ, chế thử các loại ngòi đầu tiên của Quân giới - CNQP Việt Nam.

Những năm cuối thập kỷ 70 và sang thập kỷ 80 của thế kỷ XX, sau khi chính thức đi vào hoạt động, Nhà máy Z129 đã chế thử thành công nhiều sản phẩm mới, sản xuất hàng vạn sản phẩm, đáp ứng tốt nhiệm vụ chiến đấu và huấn luyện sẵn sàng chiến đấu của Quân đội. Đặc biệt, Nhà máy đã kịp thời sản xuất các loại ngòi đạn để tổng lắp vũ khí, phục vụ nhiệm vụ bảo vệ vững chắc biên giới phía Tây Nam và biên giới phía Bắc. Đây là tiền đề để Nhà máy vươn lên sản xuất các sản phẩm quốc phòng có yêu cầu kỹ thuật cao hơn.  

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Từ một nhà máy hoạt động theo cơ chế bao cấp, Nhà máy Z129 đã thích nghi như thế nào trong cơ chế mới, tức là phải thực hiện hạch toán kinh doanh theo kinh tế thị trường?

Đại tá Phan Dương Minh: Sau năm 1986, thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, cùng với các doanh nghiệp cả nước nói chung và doanh nghiệp quân đội nói riêng, cán bộ, công nhân viên, người lao động Nhà máy Z129 cũng từng bước thích nghi và thực hiện nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh theo cơ chế mới. Bên cạnh việc hoàn thành tốt nhiệm vụ quốc phòng, Nhà máy tích cực đổi mới tư duy kinh tế, phát huy tính chủ động, sáng tạo, tăng cường khai thác thị trường, sản xuất sản phẩm kinh tế phù hợp với công nghệ, từng bước xây dựng được năng lực sản xuất kinh tế, kết hợp tốt quốc phòng với kinh tế, kinh tế với quốc phòng. Nhiều sản phẩm kinh tế tiêu biểu đã làm nên thương hiệu Z129 trên thị trường, như: phụ tùng xe đạp, xe máy, khóa cửa, dụng cụ y tế, phụ kiện hàng tiêu dùng, đồ nội thất, v.v.

Đặc biệt, từ năm 2001 đến nay, cũng như các cơ sở CNQP khác, Nhà máy Z129 được quan tâm đầu tư xây dựng, cải tạo cở sở hạ tầng, đổi mới công nghệ thông qua các chương trình, dự án xây dựng, phát triển CNQP. Có thể khẳng định, cán bộ, công nhân viên Nhà máy Z129 đã kế thừa xuất sắc và phát huy tốt truyền thống đoàn kết, tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn, chủ động, sáng tạo, hoàn thành các dự án trọng điểm về đầu tư đổi mới công nghệ, góp phần nâng cao năng lực của ngành CNQP, đáp ứng nhu cầu của Quân đội và góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Trong 50 năm xây dựng và phát triển, Nhà máy Z129 đã được Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng tặng thưởng nhiều huân, huy chương, cờ thi đua các loại… Đặc biệt, năm 2000, Nhà máy vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới.

(Nguồn: Phòng Chính trị, Nhà máy Z129)

ƯU TIÊN ĐỘT PHÁ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ MỚI TIÊN TIẾN HIỆN ĐẠI

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Thưa đồng chí! Năng lực sản xuất sản phẩm quốc phòng của Nhà máy hiện nay ra sao?

Đại tá Phan Dương Minh: Như tôi đã đề cập ở trên, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và Bộ Quốc phòng, các thế hệ cán bộ, công nhân viên, người lao động Nhà máy Z129 đã đoàn kết, thống nhất, cùng nhau vượt qua khó khăn, góp phần xây dựng Nhà máy xứng đáng là một cơ sở CNQP nòng cốt hiện đại. Hiện nay, Nhà máy có hệ thống trang - thiết bị, công nghệ tiên tiến, đội ngũ cán bộ kỹ thuật được đào tạo cơ bản, có năng lực nghiên cứu thiết kế, chế tạo các sản phẩm quốc phòng mới, hiện đại; sản xuất đa dạng các sản phẩm kinh tế với giá trị ngày càng cao. Từ dây chuyền công nghệ được đầu tư ban đầu để sản xuất các loại ngòi truyền thống, hiện nay, Nhà máy đã đủ năng lực sản xuất và sửa chữa hàng chục loại ngòi đạn các loại với chất lượng ngày càng ổn định, một số sản phẩm tiếp cận xu hướng phát triển của CNQP thế giới.

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Thưa đồng chí! Được biết, để hội nhập và phát triển, Nhà máy Z129 đã ưu tiên đột phá phát triển công nghệ mới tiên tiến, hiện đại?

Đại tá Phan Dương Minh: Đúng thế! Tôi xin nói rõ hơn, một trong những khâu đột phá của Nhà máy là đẩy mạnh triển khai các dự án đổi mới công nghệ. Như nhà báo đã biết, ngòi đạn là sản phẩm quốc phòng chủ đạo của Z129, có kết cấu phức tạp với độ chính xác về cơ khí rất cao. Để ngòi đạn hoạt động tin cậy ở mọi điều kiện thời tiết, bảo đảm bắn an toàn, chính xác, uy lực lớn... thì quy trình sản xuất cần ứng dụng công nghệ cao và được kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt. Nhận thức rõ điều đó, một mặt, Nhà máy nâng cấp, khai thác sử dụng trang - thiết bị công nghệ hiện có; thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp về công nghệ để nâng cao chất lượng sản phẩm quốc phòng; mặt khác, Nhà máy tận dụng cơ hội tham gia các chương trình, dự án về xây dựng, phát triển CNQP theo Nghị quyết số 06 của Bộ Chính trị để đổi mới và phát triển công nghệ.

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Thưa đồng chí! Nhiều người rất quan tâm đến việc triển khai đầu tư Dự án sản xuất sản phẩm quốc phòng mới tại Nhà máy, đồng chí có thể thông tin thêm về Dự án này?

Đại tá Phan Dương Minh: Đây là một dự án trọng điểm của Bộ Quốc phòng, có tổng số vốn đầu tư lớn. Với Dự án này, Nhà máy Z129 đang có thời cơ thuận lợi để tạo bước phát triển đột phá. Tôi cho rằng, thách thức phía trước còn nhiều, Nhà máy cũng còn nhiều việc phải làm, nhưng “cái được” lớn nhất của Dự án là ngành CNQP Việt Nam sẽ có những sản phẩm quốc phòng cực kỳ chất lượng và một nền tảng công nghệ tiên tiến. Trên cơ sở dây chuyền, thiết bị đã được đầu tư, Nhà máy sẽ nâng cao hơn nữa năng lực nghiên cứu thiết kế, chế tạo các loại sản phẩm quốc phòng tiên tiến, hiện đại ngang tầm khu vực và thế giới…

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Thưa đồng chí! Cùng với triển khai có hiệu quả nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, Nhà máy Z129 cũng là đơn vị luôn thực hiện tốt hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị?

Đại tá Phan Dương Minh: Bên cạnh hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, Z129 cũng luôn là đơn vị thực hiện tốt công tác Đảng, công tác chính trị, giữ vững trận địa tư tưởng, không ngừng tăng cường và củng cố khối đại đoàn kết; thực hiện tốt phong trào thi đua Quyết thắng, các cuộc vận động “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, “Phát huy truyền thống, công hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” và các hoạt động xã hội ý nghĩa khác. Nhà máy thường xuyên phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương, các đơn vị Quân đội đóng quân trên địa bàn xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân vững mạnh, đảm bảo tốt an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn đóng quân. Hằng năm, tổ chức Đảng và các tổ chức quần chúng đều đạt vững mạnh, hoạt động hiệu quả, đi đầu trong các phong trào thi đua sản xuất, xây dựng đời sống văn hóa. Lãnh đạo, chỉ huy Nhà máy luôn quan tâm đầu tư, cải tạo hệ thống công trình phúc lợi xã hội, phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của người lính thợ Quân giới được hình thành từ những năm chiến tranh. Do vậy, đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ công nhân viên, người lao động không ngừng được cải thiện, nâng cao.

Hiện nay, Nhà máy Z129 đủ năng lực sản xuất và sửa chữa hàng chục loại ngòi đạn các loại, với chất lượng ngày càng ổn định, một số sản phẩm tiếp cận xu hướng phát triển của công nghiệp quốc phòng thế giới.

(Nguồn: Phòng Chính trị, Nhà máy Z129)

THỰC HIỆN 3 KHÂU ĐỘT PHÁ TRONG NHIỆM KỲ MỚI

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Thưa đồng chí! Bất cứ đơn vị nào, khi đánh giá đều có “mặt được” và “mặt cần khắc phục”. Vậy đối với Nhà máy Z129, đâu là những “điểm nghẽn” cần khai thông trong thời gian tới?

Đại tá Phan Dương Minh: Câu hỏi của nhà báo cũng là vấn đề mà Đảng ủy, Ban giám đốc Nhà máy hết sức quan tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo. Trong Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Z129 lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2020-2025, đã chỉ rõ, bên cạnh những ưu điểm, Nhà máy còn một số tồn tại, hạn chế, như: Tỷ trọng hàng kinh tế trong cơ cấu sản phẩm còn thấp, chưa có sản phẩm mũi nhọn và có sức cạnh tranh trên thị trường; nền nếp chính quy, văn minh công nghiệp, tổ chức sản xuất có lúc chưa khoa học, chậm đổi mới; tỷ lệ lao động gián tiếp, bổ trợ còn cao... Tôi nghĩ, đó là những “điểm nghẽn” cần phải có giải pháp khai thông.

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Vậy đâu là những chủ trương mang tính đột phá?

Đại tá Phan Dương Minh: Trong giai đoạn 2020-2025, Đảng bộ Z129 xác định sẽ tập trung vào 3 khâu đột phá lớn. Thứ nhất, phải đẩy mạnh phát triển sản xuất kinh tế, hướng đến có sản phẩm xuất khẩu. Thứ hai, phải nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp, đáp ứng xu hướng hội nhập quốc tế. Thứ ba, tiếp tục ổn định và nâng cao chất lượng sản phẩm quốc phòng. Tôi nghĩ rằng, với các yếu tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” như hiện nay, sẽ là thời cơ thuận lợi để Nhà máy Z129 có bước phát triển đột phá trong thời gian tới.

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Chắc hẳn, nhiệm vụ sản xuất quốc phòng vẫn là ưu tiên số một, thưa đồng chí?

Đại tá Phan Dương Minh: Tất nhiên rồi, Nhà máy Z129 quyết tâm thực hiện tốt nhiệm vụ sản xuất quốc phòng, đảm bảo chất lượng, tiến độ, an toàn; đẩy mạnh công tác nghiên cứu thiết kế, chế tạo các sản phẩm mới; đa dạng hóa cơ cấu sản phẩm quốc phòng, phấn đấu có thêm nhiều sản phẩm mới được sản xuất loạt và đưa vào trang bị.

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Một trong các khâu đột phá mà đồng chí vừa đề cập, có việc đẩy mạnh phát triển sản xuất kinh tế, hướng đến có sản phẩm xuất khẩu. Xin đồng chí nói rõ hơn về vấn đề này?

Đại tá Phan Dương Minh: Như tôi đã chia sẻ, việc chưa có sản phẩm kinh tế mũi nhọn đòi hỏi Nhà máy cần hết sức nỗ lực để tìm hướng giải quyết. Do đó, cùng với nhiệm vụ sản xuất quốc phòng, Nhà máy phấn đấu từng bước tăng tỷ trọng sản phẩm kinh tế, trong đó nghiên cứu, phát triển được từ 1 đến 2 sản phẩm xuất khẩu. Mục tiêu là từ nay đến năm 2025, doanh thu từ các sản phẩm kinh tế chiếm tỷ trọng khoảng 20% tổng doanh thu hằng năm.

Để đạt được mục tiêu trên, Nhà máy cần tập trung xây dựng nguồn nhân lực đủ trình độ tiếp nhận và khai thác các trang - thiết bị, công nghệ hiện đại đã được đầu tư; chú trọng nâng cao năng lực tổ chức sản xuất và quản trị doanh nghiệp, kiên quyết thực hiện tinh giản bộ máy gián tiếp, bổ trợ trên cơ sở phân công lại lao động một cách hợp lý, tạo được sự đồng thuận; xây dựng chiến lược sản xuất, kinh doanh phù hợp với thế mạnh, nguồn lực; đổi mới quy chế lương, thưởng, cải thiện môi trường làm việc, quan tâm các phúc lợi xã hội… tạo động lực cho cán bộ, công nhân viên, người lao động say mê, gắn bó với Nhà máy, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Tôi cũng nhấn mạnh rằng, từ các công nghệ đã được đầu tư, Nhà máy khuyến khích hoạt động lao động sáng tạo, đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ phụ trợ nhằm khai thác hiệu quả các dây chuyền, công nghệ mới; bảo đảm việc làm, thu nhập, đời sống cho người lao động, giữ gìn đội ngũ “lính thợ” cho ngành CNQP.

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày truyền thống Nhà máy, đồng chí có chia sẻ điều gì?

Đại tá Phan Dương Minh: Từ khi được điều động về Nhà máy Z129, tôi luôn nhận được sự giúp đỡ, tạo điều kiện của Thủ trưởng Tổng cục CNQP, sự quan tâm, động viên, khích lệ của các thế hệ đi trước và sự đồng lòng của cán bộ, công nhân viên, người lao động Nhà máy. Điều đó làm tôi rất cảm động, tự hào, thấy mình phải cố gắng nhiều hơn nữa. Nhà máy Z129 đã có nửa thế kỷ xây dựng và trưởng thành, được phong danh hiệu đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân và nhiều phần thưởng cao quý khác. Truyền thống cùng những thành tựu vẻ vang đó là động lực, là tiền đề quan trọng để tập thể cán bộ, công nhân viên, người lao động Nhà máy Z129 hôm nay tiếp tục phấn đấu, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, xây dựng Nhà máy ngày càng phát triển bền vững, đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và phát triển CNQP.

Nhà báo Lê Thiết Hùng: Xin cảm ơn đồng chí!

LÊ THIẾT HÙNG (Thực hiện)