CNQP&KT - Nhắc tới Tây Nguyên, người ta thường nghĩ đến Gia Lai, Đắk Lắk hay Kon Tum, mà hiếm khi là Đắk Nông - một tỉnh được thành lập vào năm 2004. Như nhiều tỉnh thành khác trên địa bàn Tây Nguyên, Đắk Nông còn nhiều khó khăn trong phát triển kinh tế - xã hội. Do vậy, để khai phá vùng đất “khô cằn sỏi đá” này, những người lính Trung đoàn 720 (thuộc Binh đoàn 16) đã đổ không ít mồ hôi, công sức...

Nét đặc trưng nơi miền nắng gió Đắk Nông là được bao phủ bởi đất đỏ bazan, những con đường quanh co, khúc khuỷu. Đây cũng là nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào dân tộc thiểu số, dân cư phân tán, đời sống còn gặp rất nhiều khó khăn... Trung đoàn 720 được thành lập ngày 31/5/1999, đứng chân trên địa bàn huyện Đăk R’lấp (đến năm 2006, tách thành 2 huyện Tuy Đức và Đăk R’lấp, thuộc tỉnh Đắk Nông) với sứ mệnh xây dựng khu kinh tế - quốc phòng (KT-QP) trên địa bàn chiến lược Tây Nam Tây Nguyên, giúp dân xóa đói giảm nghèo, củng cố quốc phòng - an ninh. Trong ký ức của những người lính Trung đoàn 720, hơn 20 năm về trước, nơi đây chỉ là mảnh đất hoang sơ, giao thông rất hạn chế; đồng bào các dân tộc thiểu số có tôn giáo, tập tục văn hóa khác nhau, sống du canh, du cư, phụ thuộc vào thiên nhiên nên đời sống vô cùng khó khăn... Mặc dù Tuy Đức và Đăk R’lấp đều có những thuận lợi trong kết nối giao thương với các vùng, miền lân cận và nguồn tài nguyên đất để phát triển nông, lâm nghiệp, du lịch, dịch vụ; nhưng do khó khăn chung nên việc đầu tư của Nhà nước và tỉnh cho phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) của các địa phương còn nhiều hạn chế. Theo thời gian, nhờ sự quan tâm của các cấp, trong đó có Trung đoàn 720, bộ mặt các địa phương đang từng bước đổi thay, tạo tiền đề để phát huy tiềm năng, thúc đẩy phát triển KT-XH trên địa bàn. Hiện, Trung đoàn 720 đang thực hiện nhiệm vụ trên địa bàn 13 thôn, bon, bản thuộc 4 xã của 2 huyện Tuy Đức và Đăk R’lấp.

Chia sẻ về những ngày đầu nhiều thách thức, Thượng tá Vũ Văn Định - Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Trung đoàn 720, cho biết: Với nhiệm vụ xây dựng và phát triển khu KT-QP tại Đắk Nông, cán bộ, công nhân viên đơn vị đã phát huy tinh thần trách nhiệm, đoàn kết, khắc phục mọi khó khăn, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ. Từ khi triển khai đến nay, Trung đoàn xác định chủ trương xuyên suốt: Phát triển KT-XH, xóa đói, giảm nghèo là nhiệm vụ trung tâm, kết hợp chặt chẽ với củng cố quốc phòng - an ninh; mỗi bước phát triển sản xuất kinh tế là một bước phát triển về xã hội, góp phần tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh, củng cố và xây dựng thế trận quốc phòng bảo vệ Tổ quốc.

Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được giao, Trung đoàn đã chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, lồng ghép các mục tiêu phát triển của khu KT-QP với chương trình phát triển KT-XH của địa phương, nhất là trong xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất; các chương trình, dự án xóa đói, giảm nghèo, di dân, định canh, định cư, phát triển giáo dục, văn hóa, y tế, vận động nhân dân tham gia lao động sản xuất trong khu KT-QP của đơn vị. Đại tá Nguyễn Đình Tụ, Trung đoàn trưởng kiêm Giám đốc Nông trường 720, cho biết: “Quá trình triển khai, đơn vị định hướng giúp bà con chọn các loại cây trồng, vật nuôi phù hợp để phát triển kinh tế và hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, hỗ trợ cây và con giống; đồng thời, đầu tư hàng trăm tỷ đồng xây dựng cơ sở hạ tầng, nhất là hệ thống nước sinh hoạt, tưới tiêu và đường điện. Cùng với đó, công nhân Nông trường cũng tích cực lao động sản xuất hiệu quả, để đồng bào tin tưởng và làm theo”. Tính đến nay, Trung đoàn đã bố trí 15 cụm dân cư gắn với 8 đội sản xuất và cơ quan Trung đoàn; giúp dân gây dựng hàng trăm héc-ta vườn cây cao su, cà phê, hồ tiêu, điều; xây dựng gần 5.400m2 nhà kiên cố phục vụ hoạt động của đơn vị và sinh hoạt của người dân; xây dựng 1 trường tiểu học, 2 trường mầm non, 2 nhà ở cho giáo viên; nâng cấp bệnh xá quân dân y với 15 giường bệnh (được Bộ Quốc phòng và Bộ Y tế chọn là “1 trong 5 điểm sáng về kết hợp quân dân y”, tổ chức khám, chữa bệnh cho trên 3.000 lượt người mỗi năm); làm mới 30km đường giao thông bê tông miền núi tại các điểm dân cư trong vùng dự án; làm mới và nâng cấp 50km đường điện trung, hạ thế, 12 trạm biến thế, 20km đường điện chiếu sáng; xây dựng 15 cầu bê tông, 20 hồ đập bảo đảm tưới tiêu cho trên 3.000 hộ dân; 3 nhà máy và 17 giếng cung cấp nước sạch cho nhân dân; xây dựng khuôn viên, khu liên hợp thể thao - văn hóa...

Điều đáng nói, ngoài triển khai thực hiện tốt công tác xóa đói, giảm nghèo, đền ơn đáp nghĩa, giúp đỡ gia đình khó khăn, khám chữa bệnh miễn phí cho đồng bào dân tộc và nhân dân địa phương, thời gian qua, Trung đoàn 720 còn giúp đỡ 312 hộ đồng bào dân tộc Mông với 1.986 nhân khẩu ổn định cuộc sống trên địa bàn. Các hộ đồng bào dân tộc Mông đã được Trung đoàn giao đất làm nhà và trên 300 héc-ta đất sản xuất; bảo đảm chế độ ăn trong vòng 1 năm đầu tiên; cấp công cụ sản xuất, giống, chế biến và tiêu thụ sản phẩm; tạo điều kiện vay vốn và hướng dẫn tăng gia sản xuất. Ngoài ra, Trung đoàn còn tổ chức tuyên truyền, vận động đồng bào nhận khoán vườn cây, đưa con em đến trường học và thực hiện tốt Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Bên cạnh đó, trước tình trạng có không ít đồng bào dân tộc Mông vào thăm thân nhân trong vùng dự án rồi ở lại, Trung đoàn đã đề xuất Bộ Tư lệnh Binh đoàn 16 đề nghị Chính phủ và địa phương mở rộng vùng dự án, cấp thêm trên 260 héc-ta đất phục vụ sản xuất. Đồng thời, kết hợp cùng một số đội sản xuất nhận nuôi dưỡng, hỗ trợ chăm lo một số cháu mồ côi là con đồng bào dân tộc, tạo việc làm cho các cháu khi trưởng thành. Kết quả, Trung đoàn 720 đã tạo điều kiện cho hơn 1.200 lao động, trên 600 hộ đồng bào các dân tộc có việc làm ổn định, thu nhập khá. Mức sống của người lao động được nâng lên rõ rệt, thu nhập bình quân của nhiều hộ đồng bào đạt 120 triệu đồng/năm, có hộ đạt trên 300 triệu/năm; hầu hết các gia đình đã xây dựng được nhà kiên cố, nhiều hộ mua được ô tô...

Trung đoàn 720 đã tạo điều kiện cho hơn 1.200 lao động, trên 600 hộ đồng bào các dân tộc có việc làm ổn định, thu nhập khá, bình quân đạt 120 triệu đồng/hộ/năm; có hộ thu nhập trên 300 triệu/năm; bộ mặt các thôn, bản, bon đổi thay; an ninh - quốc phòng được đảm bảo...

Già làng Giàng A Lừ ở bản Giang Châu, xã Đắk Ngo, huyện Tuy Đức, tâm sự: “Già đã gần 80 tuổi, từng du canh, du cư ở nhiều nơi. Từ khi được bộ đội Trung đoàn 720 đón về định cư đến nay đã 19 năm rồi, có cơm no, áo ấm, con cháu được đến trường, được bộ đội đến tận nhà khám bệnh, cấp thuốc, phun thuốc phòng dịch. Già và bà con dân bản cảm ơn bộ đội và hứa sẽ tích cực lao động sản xuất, không mê tín và nghe lời kẻ xấu xúi giục”.

Với sự nỗ lực, cố gắng vượt qua mọi khó khăn, thiếu thốn để hoàn thành nhiệm vụ, Trung đoàn 720 đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì; Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, Ba và nhiều phần thưởng cao quý khác. Đánh giá về việc làm của Trung đoàn 720, ông Hồ Tùng Lĩnh, Bí thư Đảng ủy xã Đắk Ngo, huyện ủy viên Huyện ủy Tuy Đức, nhấn mạnh: “Trung đoàn luôn tích cực, đi đầu trong tham gia giúp địa phương xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân. Bên cạnh đó, đơn vị còn phối hợp chặt chẽ với lực lượng dân quân địa phương giữ vững an ninh, trật tự trên địa bàn, bảo đảm sẵn sàng chiến đấu; tạo được niềm tin, uy tín với chính quyền và nhân dân địa phương”.

Hơn 20 năm qua, để mang đến “màu xanh trù phú” ở một vùng nắng gió thuộc tỉnh Đắk Nông, là biết bao mồ hôi, công sức của cán bộ, công nhân viên Trung đoàn 720 và sự đoàn kết một lòng của người lao động cùng đồng bào các dân tộc trong vùng dự án. “Điểm sáng” trên địa bàn chiến lược vùng Tây Nam Tây Nguyên đã góp phần vào truyền thống vẻ vang của Binh đoàn 16, tô thắm hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ trong lòng nhân dân.

Bài và ảnh: QUANG SÁNG